Η βία και η άσκηση της είναι αληθινή απειλή στον εργασιακό χώρο. Μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, αλλά για κάποιους ανθρώπους είναι η οδυνηρή πραγματικότητα.
Έρευνες έχουν αναδείξει τις αρνητικές επιπτώσεις της, από μείωση της παραγωγικότητας μέχρι και περιπτώσεις θανάτων.
Μέτρα για να αντιμετωπιστεί η εργασιακή βία
Πολλές εταιρείες, για να αποφύγουν τα παραπάνω, θεσπίζουν συγκεκριμένες πολιτικές.
Ο στόχος των πολιτικών αυτών είναι να μειωθεί η ακατάλληλη φρασεολογία, το εργασιακό bullying αλλά και ένα σύνολο αντικοινωνικών συμπεριφορών.
Αρκετές φορές, αυτά τα μέτρα μπορούν να βοηθήσουν βραχυπρόθεσμα, αλλά συνήθως δεν λύνουν το πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει όταν οι εταιρείες αγνοούν την ψυχική υγεία και ευεξία του ανθρώπινου δυναμικού τους.
Πολιτικές που λειτουργούν επιφανειακά, όπως ένα παυσίπονο, αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα αλλά δεν αντιμετωπίζουν την πηγή του προβλήματος. Για να μην υπάρχουν περιστατικά εργασιακής βίας, πρέπει να εντοπίσετε τις πιθανές ‘πηγές’ και να σχεδιάσετε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πρόληψης.
Σωματικά και ψυχικά προβλήματα- Το πρωταρχικό αίτιο της εργασιακής βίας
Οι συνεχόμενες προκλήσεις και ο έντονος ανταγωνισμός μετατρέπουν τα σύγχρονα εργασιακά περιβάλλοντα σε χώρους αυξημένης πίεσης. Σε συνδυασμό με τα εκτεταμένα ωράρια, το προσωπικό εξουθενώνεται ψυχικά και σωματικά σε μικρό χρονικό διάστημα.
Ο χώρος εργασίας, σαν μεγεθυντικός φακός, ενισχύει το άγχος, την κατάθλιψη και οποιοδήποτε ψυχικό πρόβλημα βιώνει ένας εργαζόμενος στην προσωπική του ζωή.
Πολλοί καταφεύγουν σε τοξικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης όπως η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα, ακόμα και η χρήση ουσιών.
Η σεξουαλική κακοποίηση οδηγεί σε κατάθλιψη,άγχος και απειλεί την ψυχική υγεία
Όταν αναφέρουμε το ζήτημα της εργασιακής ευεξίας πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στις περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης και την επίδραση της στην αυτοπεποίθηση και τη γενικότερη ψυχική υγεία των γυναικών.
Αν το παγκόσμιο κίνημα #metoo ανέδειξε κάτι, είναι τα ποσοστά κακοποίησης των γυναικών στον εργασιακό χώρο. Πολύ συχνά, τα θύματα αποφεύγουν να καταγγείλουν τον δράστη λόγω της ευαίσθητης “φύσης” του ζητήματος. Ακόμα και όταν το επιχειρούν, δεν εγγυάται την μείωση των καταστροφικών επιπτώσεων στην ψυχολογία τους.
Είναι καθήκον και ευθύνη της διοίκησης να αναγνωρίσει τα σημάδια στρες που οδηγούν στην εχθρότητα μεταξύ συνεργατών,τα βίαια ξεσπάσμα,μέχρι και τις περιπτώσεις αυτοκτονιών.
Δύο συστατικά της εργασιακής ευεξίας
- Η διοίκηση και το υπόλοιπο προσωπικό οφείλει να παρατηρεί ενδείξεις σωματικού και ψυχολογικού στρες σε συναδέλφους. Στη συνέχεια, ο μάνατζερ ή προϊστάμενος ομάδας αναδεικνύει τα κατάλληλα βήματα για να προβλεφθούν βίαιες αντιδράσεις.
- Η εταιρία πρέπει να εφαρμόσει ένα γενικό πρόγραμμα ευεξίας με στόχο την καταπολέμηση του εργασιακού άγχους.
Τα πρόβλημα με τα παραπάνω συστατικά είναι πως αποδίδουν πλήρως μόνο σε ιδανικές συνθήκες.
Η πρώτη λύση εμπλέκει ένα τρίτο άτομο, το οποίο παρατηρεί συστηματικά την συμπεριφορά των συναδέλφων του με ιδιαίτερη προσοχή. Ακούγεται καλό σαν θεωρία, ωστόσο τα σημερινά χαώδη εργασιακά περιβάλλοντα δεν επιτρέπουν χρόνο για κάτι τέτοιο.
Σχετικά με τη δεύτερη προσέγγιση, οι περισσότερες εταιρείες ήδη προσφέρουν κάποιο πρόγραμμα ευεξίας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, χωρίς εμφανή αποτελέσματα. Τις περισσότερες φορές, τα εν λόγω προγράμματα υπάρχουν για νομικούς λόγους και δεν στοχεύουν στη πηγή του στρες.
Μακροπρόθεσμα, τα αποτελέσματα των τεχνικών αυτών είναι αμελητέα. Στην αρχή, η διοίκηση και το προσωπικό τις εφαρμόζουν με ενθουσιασμό,ωστόσο σταδιακά απογοητεύονται με την αποτελεσματικότητα τους και τα παρατάνε.
Συμβουλές για να εκμεταλλευτείτε τα προγράμματα ευεξίας στο έπακρο
Για να έχουν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, τα προγράμματα ευεξίας πρέπει να είναι συνεχόμενα, εξειδικευμένα και επιμορφωτικά.
1. Συμπεριλάβετε επιμορφωτικά στοιχεία.
Ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα των προγραμμάτων είναι ότι δεν στοχεύουν σε μακροπρόθεσμα οφέλη. Αντίθετα εστιάζουν σε γρήγορες,βραχυπρόθεσμες λύσεις.
Είναι σημαντικό να μορφωθούν οι εργαζόμενοι ώστε να αλλάξουν πάγιες συμπεριφορές και αντιλήψεις. Εκπαιδεύσετε για θέματα υγείας, εξηγήστε τους πως λειτουργεί το σώμα τους και εστιάστε στην επιρροή του στρες,του φαγητού και του τρόπου ζωής στη γενική τους υγεία. Μόνο όταν οι εργαζόμενοι αντιληφθούν τα βασικά, θα λάβουν μέτρα για να παραμείνουν υγιείς.
2. Γίνετε παράδειγμα προς μίμηση.
Πολύ συχνά, το προσωπικό καταφεύγει σε “γρήγορο” φαγητό για να αντιμετωπίσει το στρες. Η διοίκηση μπορεί να αναδείξει υγιεινότερες επιλογές. Αντί για τηγανητά, σνακ και γλυκά, προσφέρετε στους υπαλλήλους σας εναλλακτικές όπως σαλάτες,φρούτα,χυμούς και άλλα.
Ενσωματώστε την ενθαρρυντική μουσική στον εργασιακό χώρο,αντί να την περιορίζετε. Παρακινήστε το προσωπικό να κινείται σωματικά μέσα στην ημέρα με ασκήσεις στρετσινγκ και άλλες μορφές γυμναστικής.
3.Εφαρμόστε ενισχυμένα προγράμματα ευεξίας.
Παρέχετε χρήσιμα εργαλεία στο προσωπικό ώστε να εφαρμόσουν υγιεινές επιλογές στην καθημερινότητα τους. Προσφέρετε διαρκή υποστήριξη,παρακίνηση και εξειδικευμένη προσοχή σε κάθε εργαζόμενο αντί για γενικευμένες λύσεις.
4.Μειώστε την ηχορύπανση και το στρες στον εργασιακό χώρο.
Έχει αποδειχθεί ότι οι περιττοί ήχοι στο γραφείο αυξάνουν το εργασιακό στρες. Δημιουργήστε χώρους “ησυχίας” για μικρά διαλλείματα από την καθημερινή ένταση. Εναλλακτικά, χρησιμοποιήστε μια μηχανή λευκού ήχου για να κατευνάσετε τους ήχους που αποσπούν την προσοχή.
5. Προάγετε την ασφαλή επικοινωνία για περιστάσεις σεξουαλικής βίας.
Ο καλύτερος τρόπος για να βελτιώσετε την ψυχική υγεία των γυναικών- εργαζομένων είναι να δημιουργήσετε την αίσθηση ασφάλειας. Είναι σημαντικό να μπορούν να αναφέρουν οποιαδήποτε ανεπιθύμητη συμπεριφορά στη διεύθυνση με αυτοπεποίθηση. Ιδανικά, παρέχετε την δυνατότητα να μιλήσουν ανώνυμα.
Τελευταίες σκέψεις.
Εργασιακή ευεξία σημαίνει ένα ευχάριστο και ασφαλές περιβάλλον. Θυμηθείτε ότι ένα χαρούμενο εργασιακό περιβάλλον αυξάνει την παραγωγικότητα, ενώ μειώνει τα ξεσπάσματα βίας. Η ερώτηση είναι “Πρέπει να επενδύσουμε σημαντικά στην εργασιακή ευεξία;” Φυσικά και ναι! Αλλά σίγουρα αξίζει το κόπο.